Hoe kan ik leren zonder oordeel te zijn?

Hoe kun je leren zonder oordeel te zijn? Voor de één is het moeilijk, bij de ander gaat het van nature. Als jij iemand bent die er moeite mee heeft, is deze blog een aanrader voor je. En kun je het al of kun je het inmiddels na veel moeite, dan is dit verhaal een feest van herkenning.

In één van mijn eerste trainingen als coach had ik zo’n moment. Ik werd meteen met mijn neus op de feiten gedrukt waarom oordeelloos zijn zo belangrijk is. Uiteraard had ik het in mijn opleiding al geleerd, maar tussen leren en uitvoeren zit wel eens een verschil. Bovendien duurt het even voordat je jezelf iets echt eigen kunt maken en het foutloos kunt uitvoeren. Dat gaat met vallen en opstaan.

Voor mij was het een mooie eyeopener en daarna was ik mij bewust van de val van een (voortijdig) oordeel. Ik ben natuurlijk ook een mens en voor mij is het soms ook lastig oordeelloos te zijn. Oefening baart kunst én van je fouten kun je leren.

De blunder die ik bedoel

Af en toe moet je eens een fout maken om weer met de neus op de oordeelloosheid gedrukt te worden. De fout die ik maakte, was een beste. Ik dacht namelijk dat iemand mijn training volstrekt waardeloos vond. Diegene hield zich afzijdig van de groep, luisterde niet en keek ook amper naar wat er gebeurde tijdens de training.

Ik werd er erg onzeker van. Kreeg het angstzweet op mijn rug. Was mijn trainingsstof niet interessant of bracht ik het niet interessant genoeg? Wat een irritante man! Dat hij het fatsoen niet kon opbrengen om te luisteren, te kijken en mee te doen met de oefeningen! Verschrikkelijk.

Totdat hij aan het eind bij de rondvraag aan de beurt kwam en zei: ‘Ik ben slechthorend en slechtziend, ik heb dus helaas niet veel van de training mee gekregen’. Oftewel, hij had dus wél zijn best gedaan. Ik had veel eerder aan hem moeten vragen waarom hij deed zoals hij deed. Wat de reden daarvan was. Dan had ik hem daarna veel actiever bij de training betrokken. Ik kon mijzelf wel voor mijn … slaan!

Mijn oordeel had een destructief gevolg

Mijn aannames hadden een destructief gevolg op mijn gemoedstoestand en op de training. Ik kon zijn gedrag zintuiglijk waarnemen, maar had er nooit een oordeel aan vast mogen koppelen. Als iemand zijn wenkbrauwen fronst, betekent dat bijvoorbeeld niet dat diegene boos is. Het kan immers ook een uiting zijn van nadenken. Om maar iets te noemen.

Hoe bizar, dat het mij overkwam zo’n fout te maken. Die fout heb ik dus daarna ook niet meer gemaakt. Sindsdien check ik altijd bij iedereen die aan de trainingen meedoet, hoe iemand erin staat, hoe hij/zij aan de training mee wil doen. Ook bij mensen die wel echte weerstand hebben, maak ik me niet meer druk. Ik geef mijn lesstof zoals die is, doe mijn best de informatie-overdracht goed tot stand te brengen. En de achterliggende ideeën en gevoelens daarbij over te brengen. Als iemand dan niet geïnteresseerd is, dan is dat maar zo. Dat kan gebeuren.

Mensen met weerstand luisteren soms het best 

Interessant is dat ik vaak van mensen die met weerstand en weerzin een training hebben gevolgd – omdat ze van hun werkgever, manager of afdelingschef aanwezig moesten zijn – hoor: ‘bedankt dat je mij aan het denken hebt gezet’. Het gebeurt zelfs wel eens dat de mensen met de meeste weerstand uiteindelijk aan het eind van de training de beste luisteraars zijn gebleken.

Dan heb ik dus mijn doel bereikt, de leerstof is goed overgekomen. Was ik in het oordeel en de weerstand gebleven, had ik ze aangevallen en tot verplichtingen gedwongen, dan was het ‘never nooit’ gelukt.

Daarom breng ik de lesstof altijd zo oordeelloos mogelijk naar voren en ga zo oordeelloos mogelijk met de reacties van de cursisten om. Zo komt de informatie en kennisoverdracht het best tot zijn recht.

Wil jij ook oordeelloos kunnen zijn?

Heb jij er in je werk, hobby of privé moeite mee om oordeelloos te zijn of lukt het je niet informatie oordeelloos over te dragen? Schiet je te vaak in je oordeel en werkt dat tegen je? Informeer dan eens bij mij naar de trainingsmogelijkheden.